Kan e-learning helpen?
Kirsten Rosiers, July De Wilde, Febe Verhulst, Koen Kerremans, Karima El Hahaoui, Berdien Debal, Leen Van Landschoot, Jolien Smet, Pablo Decock en Ellen Van Praet
Klik hier om het volledige artikel als pdf te lezen/downloaden.
Samenvatting
In deze bijdrage gaan we in op een e-learningmodule die ontwikkeld werd binnen het MATCHeN-project. De e-learningmodule ondersteunt zorgprofessionals bij de communicatie met anderstaligen over seksuele gezondheid en speelt in op de nood aan digitale vaardigheidstraining. Aan de hand van een kwantitatief onderzoek en een vragenlijst verwerkt in een 2×2-designenquête (pre- en posttest, controlegroep en experimentele groep) peilden we naar het effect van de e-learningmodule.
We schetsen eerst een beeld van de communicatie van zorgprofessionals met anderstaligen over seksuele gezondheid. Nadien gaan we na wat de impact is van de e-learningmodule op de communicatievaardigheden van de zorgprofessionals, waarbij de thema’s conversatietechnieken en taalgebruikin gesprekken met anderstalige zorgvragers onder de loep worden genomen.
Onze participanten spreken vaak met anderstaligen; driekwart doet het dagelijks. Meer dan de helft gebruikt daarbij communicatieondersteunende hulpmiddelen zoals een andere persoon, infowebsites, vertaalhulpmiddelen of visuele ondersteuning. De taal, de aard van het gesprek en de persoonlijke kenmerken van de patiënt spelen een rol bij het al dan niet inzetten van deze hulpmiddelen. De combinatie van communiceren over seksuele gezondheid en communiceren met anderstaligen ervaren onze deelnemers als iets moeilijks, hoewel ze het belangrijk vinden om in te zetten op deze communicatie. Dankzij het doorlopen van de e-learningmodule gaan de informanten dit belang nog meer inzien en voelen ze zich bekwamer om de communicatie aan te gaan.
We peilden in de vragenlijst bij dit onderzoek naar drie conversatietechnieken: begrip checken met een parafrase, begrip checken met een rechtstreekse vraag en begrip checken door te herformuleren. Zorgprofessionals geven aan dat ze het begrip willen checken door rechtstreeks te vragen of de patiënt het begrepen heeft, of door een zin te herformuleren. De e-learning heeft op dit laatste een gunstig effect: deelnemers die de e-learningmodule doorliepen willen deze gesprekstechniek vaker toepassen in hun toekomstige professionele praktijk dan de zorgverleners die de e-learning niet volgden.
We gingen ook na of zorgprofessionals hun taalgebruik willen aanpassen na het doorlopen van de e-learningmodule. Hiervoor analyseerden we hoe ze stonden tegenover het gebruik van zogenaamde ‘Tarzantaal’, tegenover het switchen naar een andere taal en tegenover het mixen van talen binnen een zin. Onze informanten willen geen Tarzantaal gebruiken, wel willen ze aankondigen dat ze zullen overschakelen naar een andere taal. Ze willen dit veeleer doen door de wissel in het Nederlands aan te kondigen; het mengen van talen binnen één zin lijken ze minder te smaken.
De auteurs werken samen aan het MATCHeN-project, dat ondersteuning biedt aan hulpverleners in hun communicatie met anderstaligen. Ze werken als onderzoekers aan de Universiteit Gent, Vrije Universiteit Brussel en HOGENT.
Kirsten Rosiers (UGent) voert sociolinguïstisch onderzoek uit naar meertaligheid in onderwijs en de zorgsector.
July De Wilde (UGent) onderzoekt verschillende vormen van communicatie-ondersteuning in de meertalige dienstverlening.
Febe Verhulst studeerde af als meertalige communicatiespecialist en schreef een scriptie over meertalige hulp- en zorgverlening aan anderstalige nieuwkomers aan de UGent.
Koen Kerremans (VUB) doet onderzoek naar onder andere technologische toepassingen in de domeinen van terminologie, vertalen en tolken.
Karima El Hahoui (VUB) voert onderzoek uit naar meertalige communicatie-ondersteuning, specifiek in zorg- en asielsettings.
Berdien Debal (HOGENT) is lector Engels-Nederlands aan de Hogeschool Gent en voert onderzoek naar meertalige communicatie met anderstalige patiënten in de zorgsector aan zowel de Hogeschool Gent als Universiteit Gent.
Leen Van Landschoot (HOGENT) voert praktijkgericht onderzoek naar het ondersteunen van zorgprofessionals bij meertalige communicatie.
Jolien Smet is lector en onderzoeker in de meertalige zorgcommunicatie aan HOGENT.
Pablo Decock (HOGENT) voert onderzoek naar meertalige en interculturele communicatie in de zorg en bedrijfswereld.
Ellen Van Praet (UGent) voert kwalitatief onderzoek naar meertaligheid in zorg en dienstverlening.
e-mail: info@matchen.org; kirsten.rosiers@ugent.be